SOSYAL HİZMET UZMANLARI DERNEĞİ

ETİK KURULUNUN ÇALIŞMA USUL ve ESASLARINA İLİŞKİN YÖNERGE

 

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak

Amaç

MADDE 1

Bu Yönergenin amacı, Türkiye'de sosyal hizmet uzmanları (sosyal çalışmacılar)’nın mesleki uygulamalarında ortaya çıkan etik sorunlara dair tespit ve değerlendirmelerde bulunmak, SHUDER üyesi sosyal hizmet uzmanlarının dahil olduğu etik ihlaller nedeniyle uygulanacak yaptırımları belirlemek, mesleki uygulamalarda karşılaşılan etik ikilemler hakkında mesleğin evrensel ilkelerine uygun çözümler ve öneriler geliştirmek, danışmanlık yapmak, sosyal hizmet uzmanlarının meslek etiği konusundaki bilgi ve farkındalıklarını artırmak amacıyla Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği Tüzüğü gereğince kurulan “Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği Etik Kurulu”nun çalışma usul ve esaslarını belirlemektir.

Kapsam

MADDE 2

Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği Tüzüğü gereğince kurulan “Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği Etik Kurulu” nun çalışma usul ve esaslarını kapsar.

Dayanak

MADDE 3

Bu yönerge SHUDER Tüzüğüne, Derneğin 1997 yılında yapılan 4.Olağan Genel Kurulunda kabul edilen Uluslararası Sosyal Hizmet Uzmanları Birliğinin (1) belirlediği Etik İlke ve Sorumlulukları ile Derneğin Sosyal Hizmet Mesleğinin Etik İlkeleri ve Sorumluluklarına Dair Rehbere (2) dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

MADDE 4 – Yönergede geçen kısaltmalar ve tanımlar şunlardır:

1-Genel Merkez         : Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği Genel Merkezi,

2-IFSW                      : Uluslararası Sosyal Hizmet Uzmanları Birliği,

3-Kurul                      : Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği Etik Kurulu,

4-SHUDER                : Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği,

5-SHUDER GMYK   : Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği Genel Merkez Yönetim Kurulu.

 

 

İKİNCİ BÖLÜM

Etik Kurulun Görev ve Yetkileri, Çalışma Usulleri

Etik Kurulun Görev ve Yetkileri

MADDE 5

Etik Kurul;

1-Türkiye'de sosyal hizmet uzmanları (sosyal çalışmacılar)’nın mesleki uygulamalarında ortaya çıkan etik sorunlara dair tespit ve değerlendirmelerde bulunur.

2-SHUDER üyesi sosyal hizmet uzmanlarının dahil olduğu etik ihlaller nedeniyle uygulanacak yaptırımları belirler.

3-Mesleki uygulamalarda karşılaşılan etik ikilemler hakkında mesleğin evrensel ilkelerine uygun çözümler ve öneriler geliştirir, danışmanlık yapar.

4-Sosyal hizmet uzmanlarının meslek etiği konusundaki bilgi, bilinç ve farkındalıklarını artırmak amacıyla projeler geliştirir, eğitimler düzenler, yayınlar yapar.

5-Etik Kurul, gereksinim duyduğunda, geçici ya da uzun süreli komisyon ve görev grupları oluşturabilir, çeşitli uzmanlarla ve kurumlarla birlikte çalışabilir.

6-Kurul tespit, değerlendirme ve kararlarını, SHUDER Tüzüğüne, Uluslararası Sosyal Hizmet Uzmanları Birliğinin belirlediği Etik İlke ve Sorumlulukları ile SHUDER’in hazırladığı Sosyal Hizmet Mesleğinin Etik İlkeleri ve Sorumluluklarına Dair Rehber başta olmak üzere sosyal hizmet mesleğinin evrensel etik ilke, değer ve sorumluluklarına dayanarak verir.

Etik Kurula Başvuru, Etik Kurulun Çalışma Usulleri ve İşleyişi

MADDE 6

1-Etik Kurul GMYK’nın ya da üyelerinden en az birinin başvurusu ile ve tam sayıyla toplanır ve salt çoğunlukla karar alır.

2-Etik Kurul, etik ihlal ya da etik ikilemler konusundaki incelemelerini dernek yönetimine ya da doğrudan kendisine yapılan başvurular üzerine ya da uygun görmesi halinde resen yapar.

3-Herkes kendisine yapılan ya da başkasına yapılsa bile tanık olduğu etik ihlaller hakkında başvuru yapabilir.

4-Başvuru sahipleri ihtiyaç duydukları konu ya da sorun alanlarında Etik Kuruldan görüş isteyebilir, danışabilir.

5-Etik Kurul’a başvuru yazılı olarak elden, posta yoluyla ya da elektronik ortamdan yapılabilir. Başvuru sahipleri yazılı olarak gerçekleştirdikleri başvurulara dilekçe Kanununda öngörülen bilgileri yazmak zorundadır ve başvurusuna, başvuru konusu durum/olay hakkındaki kanıt niteliği taşıyan tüm bilgileri ve de belgeleri ekler.

6-Etik Kurul toplantılarını yüz yüze yapabileceği gibi çevrim içi de yapılabilir.

7-Etik Kurul ele aldığı konuyu en geç üç ay içerisinde inceler ve sonuçlandırır. Kurulun sonuç raporu üyelerin tamamı tarafından imzalanır. Karara muhalif üye gerekçesini yazmak zorundadır.

8-Etik Kurul aldığı yaptırım kararını gereği için GMYK’ya bildirir.

9-Başvurunun dernek kayıtlarına ve elektronik posta adresine geçtiği tarih, başvuru tarihi olarak kabul edilir. Kurula ulaştırılan başvurulara dair izlenecek usul ve süreç hakkında başvuru sahibi yazılı ya da sözlü olarak bilgilendirilir.

10-İsim ve imza bulunmayan başvuru dilekçeleri işleme konulmaz. Gerçeğe aykırı beyanları içerdiği sonradan anlaşılan başvurular, bu durumun anlaşıldığı tarihte işlemden kaldırılır. Gerçeğe aykırı beyanda bulunduğu tespit edilenin dernek üyesi olması halinde, Etik Kurul, o üye hakkında da etik ihlal incelemesi yaparak karar verebilir.

11-Kurul ihtiyaç duyduğu her türlü bilgiyi kendi çabasıyla derleyip dikkate alabilir; incelemeye konu olan bilgi ve belgeleri başvuru sahibinden ya da başvuruya muhatap diğer kişilerden isteyebilir. Savunması istenen muhataba 15 gün süre verilir. İstenmesi halinde bu süre bir kereliğine 15 gün daha uzatılabilir.

12-Kurula gönderilen bilgi ve belgeler ile Etik Kurul tarafından edinilen bilgilerin değerlendirme ve incelenmesinde gizlilik derecesi bulunanların korunmasında ve saklanmasında gizlilik ilkesine uyulur.

13-Etik Kurul yargıya intikal etmiş ya da edecek başvurular konusunda gerekli gördüğü durumlarda karar için yargı kararının sonucunu bekleyebilir.

MADDE 7

Etik Kurul üyeleri, aşağıdaki durumlarda, ilgili konunun görüşüldüğü toplantıya katılamaz ve yeteri kadar yedek üyeye çağrı yapılır:

1- Görüşülen konu ile doğrudan ilgili olması,

2- Görüşülen konuda soruşturmacı, tanık, şikâyet edilen veya şikâyetçi olması,

3- Görüşülen konudaki ilgilinin yakın akrabası ve/veya vasisi olması,

4- Görüşülen konudaki ilgilinin evlilik son bulmuş olsa bile karı-koca ve bunların birinci derecede akrabası olması,

5- Görüşülen konudaki ilgilinin yönetsel veya sicil yönünden amiri olması,

6- Görüşülen konuda ilgili ile ekonomik ilişki içinde olması,

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Etik Kurul Yaptırımlarına İlişkin Esaslar

Yaptırım İşlemleri – Değerlendirme

MADDE 8

Sosyal hizmet uzmanlarının etik ihlal yaptığına dair başvuruların değerlendirme sonuçları bu kişiler dernek üyesi değilse kendilerine yazılı olarak bildirilir. Muhatabın dernek üyesi olması halinde dernek üyesiyle ilgili ayrıca aşağıdaki kararları alabilir.

Yaptırım Uygulanmasına Yer Olmadığı Kararı

MADDE 9

Etik Kurul, başvuru dosyasını ve raporu usul ve esas yönünden inceleyerek, hakkında etik ihlal başvurusu yapılan üye hakkında yaptırım uygulanmasını gerektirecek bir nedenin olmadığı tespitinde bulunması ve/veya kanaatine varması halinde, yaptırım işlemine yer olmadığına gerekçeli olarak karar verir ve muhataba bildirir.

Uyarma Kararlarının Verileceği Haller

MADDE 10

Kınama ve dernek üyeliğinden çıkarma kararları arasında sayılmış haller dışında kalan, nitelik ve ağırlık itibariyle diğer yaptırım kararları arasına dâhil edilemeyen bir eylemde bulunmak.

Kınama Kararlarının Verileceği Haller

MADDE 11

1- Meslektaşlarına ve çalışmakta olduğu ekibin diğer üyelerine karşı küçük düşürücü davranışlarda bulunmak veya kötülemek,

2- Yöneticilik veya sorumluluk yaptığı durumlarında astı olan meslektaşlarına veya diğer çalışanlara karşı ayrımcı davranışlarda bulunmak, mobing uygulamak,

3- Basın yayın organlarında ve sosyal medyada meslektaşlarını küçük düşürücü söz ve eylemlerde bulunmak,

4- Müracaatçı üzerindeki mesleki etkisini, mesleki amaçlar dışında kullanmak,

5- Müracaatçının haklarına saygı göstermemek,

6- Meslek uygulaması sırasında veya dernek ile ilişkilerinde herhangi bir şekilde haksız kazanç teminine yönelik davranışlarda bulunmak,

7- Meslektaşlarına, birlikte çalıştığı ekibin diğer üyelerine veya müracaatçılara fiili saldırıda bulunmak,

8- Sosyal hizmet mesleğinin uygulanması sırasında müracaatçılara ait bilgileri ve sırları yasal zorunluluk dışında açıklamak,

9- Müracaatçı kayıtlarında tahrifat yapmak,

10- Gerçeğe uymayan sosyal inceleme raporu düzenlemek, meslek etik ilkelerine aykırı kararlar vermek,

11- Müracaatçılarına cinsiyet, ırk, milliyet, etnik köken, din ve mezhep, ahlaki ve siyasi düşünce, kişilik, ekonomik ve sosyal durumuna göre ayrıcalıklı uygulama yapmak ve söylemde bulunmak,

12- Kendisine başvuran veya çalıştığı kuruma gelen müracaatçılar için gerekli girişimleri  kasıtlı olarak başlatmamak, ilgili kuruluşlara sevkini geciktirmek veya yapmamak,

13- Mesleki bilgi ve becerilerini insan onuruna ters düşecek amaçlarla kullanmak,

14- Derneğin mesleki etik ilke ve sorumlulukları ile uluslararası sosyal hizmet uzmanları federasyonu (IFSW) tarafından benimsenen ilke ve kurallara aykırı davranışta bulunmak.

Dernek Üyeliğinden Çıkarma Kararlarının Verileceği Haller

MADDE 12

1-Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği Tüzüğünün 10. maddesinde belirtilen haller,

2-Yapılan değerlendirmeler sonucunda aynı veya farklı fiiller nedeniyle üç defa kınama almak,

3-Cinsel saldırı, çocuğun cinsel istismarı ve cinsel taciz suçlarını işlediği yargı kararıyla sabit olmak.

4-Kamu kurum ve kuruluşlarının ve müracaatçılarının dolandırılmasına yönelik eylemlerde bulunmak; bu amaca yönelik olarak sahte belge düzenlemek, belgeler üzerinde tahrifat yapmak,

5- Kişi hak ve özgürlüğünü ihlalden veya yüz kızartıcı suç işlemekten hüküm giymiş olmak.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Diğer Hususlar

Karar ve Yazışma Şekli

MADDE 13

1-Etik Kurul oluşturacağı rapor ve görüşleri SHUDER genel merkezinde saklanan bir deftere kaydeder. Rapor ya da görüşler her yıla özgü olarak numara sırası verilerek yazılır.

2-SHUDER Etik Kurul Kararlarını üyelerin kayıtlı oldukları şube yönetimlerine bildirdiği andan itibaren şube yönetimleri Etik Kurulun verdiği karar doğrultusunda üyesiyle ilgili iş ve işlemleri yapar. Karara konu olan üyeler bilgilendirilir.

Yürütme

Madde 14

Bu Yönerge hükümlerini Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği Genel Merkezi Yönetim Kurulu yürütür.

Yürürlük

Madde 15

Bu yönerge SHUDER GMYK tarafından onaylandığı tarihten itibaren yürürlüğe girer.